Trong cuộc sống, bạn đã nghe hoặc đã dùng các sản phẩm làm từ nylon, tiêu biểu nhất là túi nylon. Thực chất, nylon là một loại polymer tổng hợp được tạo ra bằng cách nung chảy thành sợi, màng, hoặc các hình dạng khác nhau, và được sử dụng rộng rãi trong các ngành công nghiệp. Và nylon không chỉ có một hình thái duy nhất, thậm chí có rất nhiều polymer nylon khác nhau như nylon 6, nylon 6 6, nylon 4 6, nylon 6 9, nylon 6 10, nylon 6 12, nylon 11 và nylon 12.
Nylon 6 10 là một polymer nylon được làm từ hai monomer (đơn phân tạo thành polymer). Lý do có tên gọi nylon 6 10 là bởi vì ở trong hai monomer của polymer này, một monomer chứa sáu nguyên tử carbon và monomer còn lại chứa 10 nguyên tử carbon. Trong đó monomer 10 carbon là sebacoyl chloride (công thức hóa học ClOC-(CH2)8-COCl), một axit clorua có nhóm -COCl ở mỗi đầu. Monomer còn lại là một chuỗi sáu carbon với một nhóm amin, -NH2, ở mỗi đầu. Đây là 1,6-diaminohexane (công thức hóa học H2N-(CH2)6-NH2, hay còn được biết đến với cái tên hexane-1,6-diamine).
Khi hai monome này trùng hợp, các nhóm amin và axit kết hợp với nhau, làm các phân tử hydro clorua bị mất đi trong quá trình trùng hợp và tạo thành polymer nylon 6 10 có công thức (CO-(CH2)8-CONH-(CH2)6-NH) n:
n ClOC-(CH2)8-COCl + n H2N-(CH2)6 -NH2 -> (CO-(CH2)8-CONH-(CH2)6-NH) n
Quá trình hình thành polymer này, bao gồm việc bị mất đi phân tử hydro clorua, được gọi là quá trình trùng hợp ngưng tụ. Nylon 6 10 cũng giống như các loại polymer nylon khác, đều có thể được gia cố với hạt thủy tinh, sợi thủy tinh hoặc sợi carbon nhằm cải thiện hiệu suất cơ học và hiệu suất nhiệt.
So sánh với bảy loại polymer nylon bên trên, nylon 6 10 có những lợi thế riêng, phù hợp để dùng cho các loại hình công nghiệp khác nhau. Ưu điểm đầu tiên của nylon 6 10 nếu so sánh với nylon 6 và nylon 6 12, chính là tính hấp thụ ẩm thấp, cho phép duy trì được cấu trúc nylon nguyên vẹn ở điều kiện ẩm ướt. Chính vì đặc tính này mà nylon 6 10 được dùng làm lông bàn chải đánh răng.
Một đặc tính nữa của polymer này chính là khả năng giữ được độ dẻo dai khi bị thay đổi nhiệt độ tốt hơn nylon 6 và nylon 6 6. Ngoài ra, nylon 6 10 còn có sức đề kháng tốt với axit khoáng pha loãng hay các loại dung môi khác.
- Tính hấp thụ ẩm thấp
- Giữ được nguyên vẹn cấu trúc khi nhiệt độ thay đổi đột ngột
- Kháng hóa chất tốt
- Giá thành cao hơn so với nylon 6 hoặc nylon 6 6
Hợp chất polymer này có rất nhiều lợi thế để dùng cho các ngành sản xuất. Ưu thế đầu tiên như đã nói ở trên, đó là tính hấp thụ ẩm thấp - thích hợp để sản xuất lông trong bàn chải đánh răng. Thứ hai là kể cả nhiệt độ có bị tăng hay giảm đột ngột, polymer nylon 6 10 vẫn giữ được cấu trúc tốt. Chính vì đặc tính này nên hợp chất được ứng dụng phổ biến trong ngành công nghiệp ô tô, cụ thể là được dùng để chế tạo các bộ phận như vỏ động cơ, mút hút không khí và bộ tản nhiệt. Bình nhiên liệu cũng là một bộ phận ô tô được làm từ nylon 6 10, vì polymer này có khả năng kháng hóa chất tốt.
Một số bộ phận của bộ tản nhiệt ô tô được làm bằng nylon 6 10
Ngoài ngành công nghiệp ô tô, ngành công nghiệp thể thao cũng dùng chất nylon này để sản xuất các dụng cụ như khung vợt hay các bộ phận của xe đạp. Tính chất dẻo dai và trọng lượng nhẹ của nylon 6 10 khiến nó trở thành vật liệu ưa thích để sản xuất hai loại dụng cụ trên, giúp kéo dài tuổi thọ sử dụng những dụng cụ như vợt cầu lông hay vợt tennis, hay làm giảm trọng lượng những chiếc xe đạp giúp các vận động viên về đích nhanh chóng, hoặc giúp những người chơi bộ môn đạp xe tập luyện hiệu quả hơn.
Xe đạp có những bộ phận làm từ nylon 6 10
Polymer nylon 6 10 cũng có đặc tính chống mài mòn và chống ma sát, cùng khả năng cơ học cao, nên được ứng dụng để làm các bộ phận máy móc trong ngành công nghiệp nặng như bánh răng, ổ trục, con quay,... Polymer này cũng có khả năng cách điện tốt, được dùng làm các đầu nối điện, thiết bị kết nối và chất cách điện trong ngành sản xuất đồ điện tử.
.jpg)
.jpg)
